Πρόταση διδασκαλίας με θέμα την μετανάστευση, τον πόλεμο, τους πρόσφυγες και την ξενοφοβία, με αφορμή το βιβλίο της Ε. Χωρεάνθη: Ένας ξένος στην οικογένειά μας».

Ε. Χωρεάνθη: Ένας ξένος στην οικογένειά μας, εκδ. Παπαδόπουλος

ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ: πόλεμος, πρόσφυγες, ανάδοχες οικογένειες, αποδοχή της διαφορετικότητας,  ξενοφοβία, γλώσσες

Σύνδεση με σχολικά βιβλία:

Ανθολόγιο Ε’ και Στ’ τάξης, ενότητα: Γεγονότα από την ελληνική ιστορία

Γλώσσα Γ’ τάξης, ενότητα : Όλοι μια αγκαλιά

Γλώσσα Ε΄ τάξης , ενότητα : 28η Οκτωβρίου

Γλώσσα ΣΤ΄τάξης, ενότητα: Πόλεμος και ειρήνη

Μελέτη Περιβάλλοντος Δ΄τάξης, ενότητα: Ελλάδα η χώρα μας, Οι άνθρωποι επικοινωνούμε και ενημερωνόμαστε

Δραστηριότητες ανάγνωσης

Πριν την ανάγνωση

v  Με αφορμή τον τίτλο του βιβλίου ζητάμε από τα παιδιά να διατυπώσουν υποθέσεις για το ποιος θα μπορούσε να ήταν ο «ξένος».

Κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης

σελ 7 - 10

v  Ζητάμε από τα παιδιά να αρχίσουν να μαζεύουν από εφημερίδες και περιοδικά φωτογραφίες και άρθρα που αναφέρονται στον πόλεμο. Καθώς συγκεντρώνεται το υλικό παρουσιάζεται και σχολιάζεται από τα παιδιά.

v  Διαβάζουμε στη σελίδα 10 το απόσπασμα που αφορά τους πρόσφυγες. Στη συνέχεια γράφουμε σε χαρτί του μέτρου τη λέξη ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ και γύρω από αυτή γράφουμε τις λέξεις και τα συναισθήματα που τα παιδιά εκφράζουν γρήγορα και αυθόρμητα ακούγοντας αυτή την έννοια. Ολοκληρώνουμε αυτή τη διαδικασία διατυπώνοντας και καταγράφοντας τον ορισμό της λέξης πρόσφυγας.

σελ. 10 –19

v  Αφού σχολιάσουμε τη στάση των μελών της οικογένειας Βρανά ,τα παιδιά παίζουν παιχνίδια ρόλων με θέμα τον προβληματισμό των μελών της οικογένειας για την υποδοχή ή μη ενός προσφυγόπουλου στο σπίτι τους.

σελ. 20

v  Εντοπίζουμε με τα παιδιά στον παγκόσμιο χάρτη τη θέση της Γιουγκοσλαβίας, αλλά και  εστίες πολέμων σε άλλα μέρη της γης που προέκυψαν από το υλικό που συγκέντρωσαν τα παιδιά.

v  Τα παιδιά επεξεργάζονται το υλικό που σχετίζεται με τον πόλεμο και τους πρόσφυγες που έχει συγκεντρωθεί. Χρησιμοποιώντας στοιχεία από το υλικό αυτό φτιάχνουν ειδήσεις και τις παρουσιάζουν. Η παρουσίαση μπορεί να γίνει σαν μια ραδιοφωνική ή τηλεοπτική εκπομπή ή ενός δικού τους εντύπου-εφημερίδας.

σελ. 20 – 32

v  Χωρίζουμε  ένα χαρτί του μέτρου σε δύο στήλες. Καταγράφουμε στην πρώτη στήλη τα επιχειρήματα που χρησιμοποιεί η μαμά των παιδιών για να τους πείσει να δεχτούν στο σπίτι το Μίλιτσα. Στη δεύτερη στήλη καταγράφουμε τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούν τα τρία αδέλφια για να μην δεχτούν στο σπίτι το Μίλιτσα. Σχολιάζουμε τα επιχειρήματα και των δύο πλευρών.

σελ. 37

v  Με αφορμή το υλικό της UNICEF (βίντεο, αφίσα, φωτογραφίες κλπ.) τα παιδιά συζητούν για τα παιδιά – θύματα πολέμου και τα δικαιώματά τους. Τέλος φτιάχνουν μια δικιά τους αφίσα για τα δικαιώματα του παιδιού.

σελ.  41 - 44

v  Ζητάμε από τα παιδιά να γράψουν σε κάρτες τη λέξη ΦΙΛΟΣ σε πέντε γλώσσες (Καλό είναι να χρησιμοποιηθούν και οι μητρικές γλώσσες των μαθητών)    Φτιάχνουμε  τόσες κάρτες όσες χρειάζονται για να σχηματιστούν τριάδες, τετράδες ή πεντάδες μαθητών. Κάθε παιδί παίρνει μια κάρτα . Κινούνται στο χώρο με τη συνοδεία μουσικής ή τύμπανου και ανταλλάσσουν τις κάρτες.  Όταν σταματάει η μουσική διαβάζουν δυνατά τη λέξη και έτσι σχηματίζονται οι ομάδες των γλωσσών. Το παιχνίδι συνεχίζεται με τον ίδιο τρόπο μέχρι να περάσουν οι περισσότεροι μαθητές από όλες τις γλώσσες.

σελ. 88- 89

v  Αν υπάρχουν παππούδες ή άλλοι συγγενείς με εμπειρίες προσφυγιάς ή πολέμου,

προσκαλούνται στην τάξη και τα παιδιά τους παίρνουν συνεντεύξεις. Εναλλακτικά

συντάσσονται ερωτηματολόγια στην τάξη και συμπληρώνονται από τους συγγενείς.

Mετά την ανάγνωση

v  Τα παιδιά ετοιμάζουν το άλμπουμ της προηγούμενης και της τωρινής οικογένειας του Μίλιτσα. Ζωγραφίζουν τα πρόσωπα και γράφουν ποιος είναι.

v  Τα παιδιά ετοιμάζουν ένα ερωτηματολόγιο  που θα απευθύνεται στους μαθητές του σχολείου.  Οι ερωτήσεις μπορούν να είναι ενδεικτικά οι εξής:

1. Θα δεχόσασταν να φιλοξενήσετε για ένα μεγάλο διάστημα ένα προσφυγόπουλο στ σπίτι σας;  Ναι, γιατί………..  Όχι, γιατί………..
2. Πώς θα αντιδρούσατε αν έφερναν στο σπίτι οι γονείς σας ένα προσφυγόπουλο;
3. Πώς θα ένιωθες αν εσύ ήσουν προσφυγόπουλο  και σε φιλοξενούσαν σε ένα σπίτι;

v  Σε ένα μεγάλο χαρτί του μέτρου χωρισμένο στα δύο τα παιδιά κάνουν ένα μεγάλο κολλάζ για τον πόλεμο και την ειρήνη.  Στο ένα μέρος κολλούν εικόνες πολέμου και στο άλλο εικόνες ειρήνης από περιοδικά.

v  Ακούμε και σχολιάζουμε αντιπολεμικά τραγούδια π.χ. Ιmagine (Lennon), Κεμάλ (Χατζηδάκι), Μη με ρωτάς (Λοϊζος).

Από τον οδηγό δραστηριοτήτων λογοτεχνίας για τον εκπαιδευτικό, Κ.Λάππα – Β. Νικολάου,

εκδόσεις Παπαδόπουλος